Zatrzymanie przez Policję

Kiedy Policja ma prawo zatrzymać?

Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, a zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się tej osoby albo zatarcia śladów przestępstwa bądź też nie można ustalić jej tożsamości albo istnieją przesłanki do przeprowadzenia przeciwko tej osobie postępowania w trybie przyspieszonym (chodzi o przestępstwa mniejszego kalibru i sytuacje gdy sprawca przestępstwa zostaje złapany na gorącym uczynku lub bezpośrednio po zdarzeniu np. kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu, drobne kradzieże, naruszenie czy przestępstwa o charakterze chuligańskim).

Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.

Policja nie tylko może ale ma obowiązek zatrzymać osobę podejrzaną, jeśli przestępstwo, z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi.

Jak powinno przebiegać zatrzymanie?

Zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach.

Z zatrzymania sporządza się protokół, w którym należy podać imię, nazwisko i funkcję dokonującego tej czynności, imię i nazwisko osoby zatrzymanej, a w razie niemożności ustalenia tożsamości – jej rysopis oraz dzień, godzinę, miejsce i przyczynę zatrzymania z podaniem, o jakie przestępstwo się ją podejrzewa. Należy także wciągnąć do protokołu złożone przez zatrzymanego oświadczenia oraz zaznaczyć udzielenie mu informacji o przysługujących prawach. Odpis protokołu Policja doręcza zatrzymanemu.

Niezwłocznie po zatrzymaniu osoby podejrzanej Policja powinna przystąpić do zebrania niezbędnych danych, a także o zatrzymaniu zawiadomić prokuratora.

W razie istnienia podstaw do zastosowania tymczasowego aresztowania Policja występuje do prokuratora w sprawie skierowania do sądu wniosku o tymczasowe aresztowanie.

Jakie uprawnienia przysługują osobie zatrzymanej przez Policję?

Przede wszystkim zatrzymany ma prawo do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Zatrzymanemu na jego żądanie policjanci niezwłocznie powinni umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także bezpośrednią z nimi rozmowę. W wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy niej obecny.

Zatrzymany do ma prawo do złożenia oświadczenia i odmowy złożenia oświadczenia, do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania, do dostępu do pierwszej pomocy medycznej. Policjanci powinni zatrzymanego wysłuchać.

Osobie zatrzymanej przysługuje zażalenie do sądu. W zażaleniu zatrzymany może się domagać zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania. Zażalenie przekazuje się niezwłocznie sądowi rejonowemu miejsca zatrzymania lub prowadzenia postępowania, który również niezwłocznie je rozpoznaje. W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd zarządza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego. W wypadku stwierdzenia bezzasadności, nielegalności lub nieprawidłowości zatrzymania sąd zawiadamia o tym prokuratora i organ przełożony nad organem, który dokonał zatrzymania.

Zatrzymanie na zarządzenie prokuratora

Prokurator może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej albo podejrzanego, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że taka osoba nie stawi się na wezwanie w celu przeprowadzenia z jej udziałem czynności przedstawienia lub zmiany zarzutów, badań, oględzin lub może w inny bezprawny sposób utrudniać postępowanie.

Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie na zarządzenie prokuratora, może także nastąpić, gdy zachodzi potrzeba niezwłocznego zastosowania środka zapobiegawczego (np. tymczasowego aresztowania). W związku z zatrzymaniem prokurator może zarządzić przeszukanie. Niezwłocznie po doprowadzeniu przeprowadza się z udziałem zatrzymanego planowane czynności czynności, a po ich dokonaniu należy zwolnić go, o ile nie zachodzi potrzeba stosowania środka zapobiegawczego.

Rozstrzygając w przedmiocie środka zapobiegawczego, prokurator niezwłocznie zwalnia zatrzymanego albo występuje do sądu z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Zarządzenie prokuratora o zatrzymaniu i przeszukanie wykonuje Policja lub inne organy w zakresie swych właściwości, jeżeli ustawa uprawnia je do zatrzymywania osoby, a są to: Straż Graniczna, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Krajowa Administracja Skarbowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz Żandarmeria Wojskowa.

Jak długo może trwać zatrzymanie?

Zatrzymanego należy zwolnić natychmiast, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez uprawniony organ nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Jeśli więc w sprawie nie występuje ryzyko zastosowania tymczasowego aresztowania zatrzymany może być pozbawiony wolności maksymalnie przez 2 doby pod warunkiem oczywiście, że jest to konieczne i uzasadnione. Zatrzymanego należy zwolnić także na polecenie sądu lub prokuratora. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania. Sąd ma więc maksymalnie 1 dobę na zastosowanie aresztu wobec zatrzymanego. Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest niedopuszczalne.

Dlaczego ważne jest ustanowienie obrońcy?

W przypadku zatrzymania bardzo istotne jest jak najszybsze ustanowienie obrońcy, którym może być adwokat lub radca prawny. Ustanowić obrońcę ma prawo sam podejrzany. Może to także uczynić w jego imieniu również inna osoba, w szczególności członek rodziny. Podejrzany tylko potwierdza wówczas wybór takiego obrońcy. Na podstawie upoważnienia udzielonego przez inną osobę adwokat może ustalić jednostkę policji lub prokuratury, w której znajduje się aktualnie zatrzymany (jeśli nie jest ono znane osobie upoważniającej), odbyć z nim rozmowę, a co najważniejsze uczestniczyć w pierwszym przesłuchaniu i przedstawieniu zarzutów – co może mieć niebagatelne znaczenie dla całego postępowania.

Warto pamiętać, że w przypadku zatrzymania i ryzyka zastosowania tymczasowego aresztowania obrońca może być przez jakiś czas jedynym łącznikiem pomiędzy podejrzanym a jego bliskimi.

Podstawa prawna: art. 244-248 ustawy Kodeks postępowania karnego.

Jeśli  uważasz, że Twoje zatrzymanie było niezasadne albo w jego trakcie naruszone zostały Twoje prawa lub znalazłeś się w sytuacji, w której zatrzymany został ktoś z Twoich bliskich możesz skontaktować się ze mną telefonicznie (+48509243925) lub drogą mailową (adwokat.stelmach@gmail.com). Na co dzień pomagam zatrzymanym i tymczasowo aresztowanym na terenie województwa zachodniopomorskiego (Szczecin, Stargard, Gryfino, Goleniów, Nowogard, Choszczno) i lubuskiego (Gorzów Wielkopolski).

adwokat Mariusz Stelmach

 

Zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie – Pomoc prawna – Kancelaria Adwokacka – zatrzymanie przez policję Szczecin – zatrzymanie przez policję Stargard – zatrzymanie przez policję Goleniów – zatrzymanie przez policję Gryfino – zatrzymanie przez policję Gorzów Wielkopolski – niezasadne zatrzymanie przez policję – bezprawne zatrzymanie przez policjęZatrzymanie przez policję adwokat. Zatrzymanie przez policję pomoc prawna.